کانون مدیریت دارایی‌های فکری

شیوه‌نامه خدمت «مشاوره مالکیت فکری» 

مقدمه

شیوه‌نامه حاضر در راستای تشریح سیاست‌های حمایتی کانون مدیریت دارایی‌های فکری از برگزاری جلسات مشاوره مالکیت فکری با هدف تسهیل‌گری و ترویج فناوری‌ و نوآوری در کشور تدوین شده و تمامی مفاد آن لازم‌الاجرا است. فقدان اطلاعات لازم در خصوص فرآیند ثبت، حفظ و تجاری‌سازی دارایی‌های فکری دارندگان آن را با چالش‌های مختلف فنی، حقوقی و اقتصادی مواجه می‌سازد؛ ازینرو کانون مدیریت دارایی‌های فکری، به عنوان معتبرترین مرجع کشور در زمینه ارائه خدمات مالکیت فکری، با پشتوانه بهره‌گیری از مشاوران و متخصصان مالکیت فکری و با در نظر گرفتن نیازمندی‌های کشور، زیرساخت‌های لازم برای ارائه کیفی خدمات مشاوره مالکیت فکری را ایجاد کرده است. متقاضیان حقیقی و حقوقی اعم از: دانشگاه‌ها، شرکتها و سایر اشخاص حقیقی از جمله مخاطبان کانون مدیریت دارایی‌های فکری می‌باشند که هریک متناسب با شیوه‌نامه حاضر‌ مشمول دریافت حمایت از خدمت مشاوره مالکیت فکری هستند.

ماده 1- تعاریف

برای رعایت اختصار، تعاریف ذیل در شیوه‌نامه حاضر استفاده می‌شود:

1-1 کانون: منظور کانون مدیریت دارایی‌های فکری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری است.

1-2 مشاور: منظور متخصصین خبره و کارشناسان فعال در حیطه خدمات مالکیت فکری است که پس از طی مراحل مختلف ارزیابی و امکان‌سنجی، به عنوان مشاور منتخب و معتمد کانون برگزیده شده‌اند.

1-3 متقاضی: منظور از متقاضی، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی(اعم از دانشگاه‌ها‌، شرکت‌ها و اشخاص حقیقی مستقل(نوآوران و فناوران مستقل) است که از کانون تقاضای دریافت مشاوره مرتبط با مالکیت فکری دارند.

1-4 رابط متقاضی (فرد رابط): منظور فردی به نمایندگی از شخص حقوقی متقاضی خدمت مشاوره می‌باشد که مسئولیت تمامی ارتباطات با کانون و مشاور منتخب را بر عهده دارد و در فرم درخواست معرفی شده است.

1-5 مشاوره: منظور از مشاوره، فرآیند مشورت و دریافت اطلاعات تخصصی از مشاور معتمد و متخصص است که از طریق آن روش‌های حل یک مشکل، رهنمودهای لازم برای انجام فرایندهای ثبت دارایی فکری، تشخیص و تجویز سیاست‌های مناسب برای حفظ یا تجاری‌سازی دارایی فکری و ارائه راهکاری لازم برای مطلوب‌سازی فضای کسب‌وکار با بهره‌گیری از عناصر فکری دارایی در اختیار متقاضی قرار می‌‌گیرد.

1-6 مالکیت فکری: به ابداعات و دستاوردهای ذهنی اشاره دارد. اختراعات، آثار ادبی و هنری، نمادها، نام و تصاویر مورد استفاده در تجارت(علامت تجاری)، طرح صنعتی و به‌طور خلاصه، تمامی دارایی‌های نامشهودی که با استفاده از قدرت فکر و ذهن انسان پدید آمده است می‌توان در قالب دارایی‌های فکری تعریف نمود.

1-7 علامت تجاری: علامت تجاری نشانی است که برای تشخیص کالاها یا خدمات یک شخص یا شرکت از کالاها یا خدمات مشابه سایر افراد یا شرکت‌ها استفاده می‌شود.

1-8 ثبت علامت تجاری(مادرید): پیچیده و زمان‌بر بودن ثبت علامت تجاری در کشورهای خارجی متعدد به منظور بهره‌گیری از مزایای ثبت، موجب تشکیل سیستمی با عنوان معاهده مادرید شده تا از این طریق بتوان از حقوق هر علامتی در کشورهای عضو کنوانسیون پاریس حفاظت کرد. نظر به این که ثبت جهانی علامت برای شرکتهای بزرگ، نوپا و حتی استارت‌آپ‌‌ها مسئله بسیار مهمی تلقی می‌شود؛ ثبت علامت از طریق سیستم مادرید می‌تواند گزینه بسیار مناسبی برای حمایت از علامت کالاها و یا خدمات در سطح بین‌المللی باشد.

1-9 اختراع: اختراع محصول، فرآیند یا روشی است که راه‌حل نوینی را برای انجام کاری ارائه می‌دهد یا راهکار فنی جدیدی را به‌منظور حل مشکلی پیشنهاد می‌کند.

1-10 ثبت اختراع خارجی(PCT): معاهده همکاری ثبت اختراع[1]یک پیمان چندجانبه بین‌المللی تحت پوشش سازمان جهانی مالکیت فکری[2] است که حق‌تقدم ادعاهای تقاضانامه را به مدت ۳۰ ماه از تاریخ اولین تشکیل پرونده[3]در بیش از ۱۵۰ کشور عضو آن برای متقاضی حفظ می‌کند. هدف از تشکیل پرونده در PCT آن است که متقاضی زمان کافی برای شناسایی بازارهای اصلی در راستای تجاری‌سازی تقاضانامه را داشته باشد و پس از شناسایی بازار هدف، نسبت به ثبت در پایگاه ثبت اختراع خارجی مورد نظر اقدام نماید.

1-11 طرح صنعتی: منظور از طرح صنعتی، ویژگی‌های ظاهری و زیبایی شناختی در طراحی محصولات و بسته‌بندی است. به عبارتی هر نوع ترکیب خطوط یا رنگ‌ها و هرگونه اشکال سه‌بعدی با خطوط و رنگ‌ها طوری که ترکیب، بسته‌بندی یا شکل ظاهری یک فرآورده صنعتی یا دستی را تغییر دهد.

1-12 قرارداد‌: قراردادهای مرتبط با مالکیت فکری در راستای تجاری‌سازی، فروش، انتقال، حفظ محرمانگی و ... منعقد می‌شود که معمولا به دو دسته قراردادهای پایه(محرمانگی، عدم رقابت و...) و قراردادهای تخصصی(انتقال دانش فنی، مجوز بهره‌برداری، لیسانس، فرانچیز و ...) می‌باشد.

1-13 مالکیت ادبی و هنری(کپی‌رایت): حقوق مادی و معنوی ناشی از آفرینش آثار ادبی و هنری نظیر آثار موسیقیایی، نقاشی، طراحی، جنگ‌های ادبی، اشعار، تالیف کتاب و ... که برای یک بازه زمانی مشخص به صاحب اثر تعلق می‌گیرد.

1-14 ارزش‌گذاری و تجاری‌سازی: برآورد اختلاف میان منفعت حاصل از یک دارایی فکری (مانند اختراع و فناوری) و ریسک و هزینه‌ی آن را ارزش‌گذاری دارایی‌ فکری گویند، بدین معنا که هرچه سود آن دارایی فکری بیش از ریسک آن باشد، آن دارایی ارزش بیشتری دارد. ارزش‌گذاری دارایی‌های فکری، ابزاری قدرتمند در فرآیندهای تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری برای مواردی چون تخصیص منابع و بودجه و اولویت بخشی به برنامه‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی و اجرایی است.

1-15 برندسازی(برندینگ): منظور افزودن و ضمیمه کردن یک علامت تجاری نام آشنا بر روی محصولات و خدمات کسب و کار است  به گونه‌ای که مصرف‌کنندگان بتوانند برند را به محصولات یا خدمات ربط دهند.

ماده ۲- خدمت مشاوره

حمایت سالانه کانون از برگزاری جلسات مشاوره با توجه به نوع متقاضی مطابق با جدول 1 صورت می‌گیرد.

جدول 1- میزان سهم حمایتی سالانه کانون از برگزاری جلسات مشاوره مالکیت فکری

تبصره 1- مدت زمان هر جلسه مشاوره مورد حمایت کانون 30 دقیقه است.

تبصره 2- حمایت کانون از مشاوره برای سازمان‌های دارای تفاهم‌نامه‌ای مشخص با کانون صرفاً مطابق با بندهای تفاهم‌نامه منعقد شده خواهد بود.

تبصره 3- متقاضیان برگزاری جلسه مشاوره می‌بایست درخواست خود را طریق سامانه مشاوره دانا که در سایت کانون به آدرس https://ipmc.isti.ir  قرار دارد قدام نمایند. راهنمای چگونگی ثبت درخواست در سامانه دانا در سایت کانون موجود است. متقاضیان همچنین، ملزم به رعایت شیوه‌نامه برگزاری جلسه مشاوره که از طرف کانون در اختیار ایشان قرار می‌گیرد، هستند.

تبصره 4- میزان دقیق حمایت از درخواست متقاضی، برحسب نوع و ظرفیت دانشگاه و یا شرکت، پس از ارزیابی درخواست توسط تیم فنی کانون تعیین می‌گردد.

ماده 3- فرآیند درخواست

3-1- نحوه ارسال درخواست:

متقاضی موظف است ابتدا وارد سامانه دانا شود. پس از ورود بر اساس نوع مشاوره درخواستی، مشاور متخصص همان حوزه را انتخاب نموده و نسبت به انتخاب ساعت و روز مشاوره اقدام می نماید. درخواست برای کارشناس ارسال شده و پس از بررسی در صورت عدم نقص،  درخواست به مشاور انتخابی ارسال خواهد شد. مشاور درخواست را بررسی نموده و در صورت تایید، برای انجام مشاوره لینک پلتفورم جلسه مشاوره ( اسکای روم-قرار-گوگل مییت) برای متقاضی ارسال خواهد شد. پس از پایان مشاوره متقاضی به سامانه نظر سنجی متصل شده و پس از ارسال فرم نظرسنجی مشاوره پایان می­یابد.

تبصره 5 - متقاضی موظف است نسبت به بررسی‌های لازم از نظر حیطه کاری، تخصص، هزینه و روزهای تعیین شده از طرف مشاور برای دریافت مشاوره و نیز سایر شرایط موردنظر خود برای انتخاب مشاور اقدام نماید.

3-2- نقص درخواست: متقاضی موظف‌ است در صورت وجود هرگونه ابهام یا نقص درخواست و مدارک ارسالی مطابق اعلام کانون/مشاور که به اطلاع ایشان می‌رسد، ظرف مدت حداکثر یک هفته برای رفع نواقص اقدام نماید. عدم پیگیری‌های لازم از سوی متقاضی به‌منزله انصراف تلقی شده و درخواست از روند بررسی خارج می‌گردد.

تبصره 6- در صورت رد درخواست، کانون مکلف است حداکثر تا یک هفته، عدم ‌حمایت خود را به متقاضی اعلام نماید.

ماده 4- انصراف متقاضی

متقاضی می‌تواند تا قبل از تایید توسط کارشناس انصراف خود را از طریق سامانه دانا اعلام نماید.

 ماده 5- تصویب و اجرا

این شیوه‌نامه در ۱ مقدمه، 5 ماده و 6 تبصره در بهار 1403 نگارش شده، به تأیید کمیته‌ اجرایی کانون رسیده و از همان تاریخ قابل اجرا است.